Chị N.T.V., nhân viên tư vấn bảo hiểm, nói gia đình chị không ai bị
bệnh lao nhưng mới đây chị bị viêm tuyến vú, đến Bệnh viện Ung bướu
TP.HCM khám thì được giới thiệu sang Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, và tại
đây kết quả xét nghiệm, chụp X-quang cho thấy chị bị lao tuyến vú.
Quá gò ép vòng 1
Không giấu giếm, chị N.T.V. cho biết do vòng một khiêm tốn, chị thường
mặc những áo nịt ngực có chức năng nâng, độn ngực. “Tôi không biết vì
sao mình lại bị lao vú nhưng một thời gian dài tôi đã mặc áo ngực chật,
có chức năng nâng ngực và rất nhiều lần nóng bức, ngứa, tôi lấy tay gãi
mà chẳng nghĩ ngợi gì” - chị N.T.V. thổ lộ.
Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ Trần Đình Thanh, trưởng khoa ung bướu Bệnh
viện Phạm Ngọc Thạch, giải thích trang phục quá chặt, bó ép vòng 1, gây
nóng bức, ngứa, gãi làm trầy xước da khiến vi trùng lao vô tình có ở tay
đi thẳng đến vết thương trên da tuyến vú là một trong ba nguyên nhân
dẫn đến lao tuyến vú (đường lây trực tiếp).
15 ngày điều trị viêm nhiễm không giảm, nên khám chuyên khoa lao
Bệnh nhân bị áp xe vú, sau
khi làm xét nghiệm tế bào học, nếu chẩn đoán là viêm vú và được điều
trị 15 ngày bằng kháng sinh mà không giảm thì nên gặp bác sĩ điều trị
để tham vấn thêm.
Nếu tiếp tục được chẩn đoán
là viêm vú thì nên tìm đến chuyên khoa lao để khám, tầm soát và có thể
bác sĩ sẽ đề nghị chọc dò làm tế bào học và sinh thiết làm giải phẫu
bệnh để chẩn đoán. Mới đây, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM chuyển sang Bệnh
viện Phạm Ngọc Thạch bốn trường hợp bị viêm tuyến vú, kết quả giải phẫu
bệnh cho biết cả bốn bệnh nhân này đều bị lao vú.
Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch
cũng từng phát hiện một bệnh nhân nam bị lao tuyến vú do xuất phát từ
lao phổi, màng phổi rò vào tuyến vú.
|
Một nguyên nhân khác là do người ta hít phải vi trùng lao trong không
khí vào phổi nhưng chưa thể gây bệnh và trở thành vi trùng lao nội tại
trong cơ thể, nằm chờ đến khi nào cơ thể bị mất cân bằng, suy giảm miễn
dịch thì vi trùng tấn công. Khi vi trùng lao nội tại này tới cơ quan nào
sẽ gây lao ở cơ quan đó, ví dụ như tới hạch gây lao hạch, tới não gây
lao màng não, tới vú thì gây lao vú (đây là cơ chế lây theo đường máu).
Nguyên nhân còn lại do bản thân người bệnh đang bị lao phổi, lao xương
sườn, từ những ổ lao này vi trùng lao xâm lấn trực tiếp ra mô vú hoặc
hạch qua đường rò mủ (đường lây kế cận). Cũng theo bác sĩ Thanh, trong
số các bệnh nhân đã được ông khám và điều trị, gần 60% bệnh nhân có thói
quen mặc áo ngực chật, nâng ngực.
Chọn nội y đúng chuẩn sẽ giúp chị em giữ gìn sức khỏe tốt hơn - Ảnh: MINH ĐỨC
Nguy cơ ung thư
Mới đây PGS.TS Nguyễn Thị Thu Ba, bộ môn lao và bệnh phổi ĐH Y dược
TPHCM, báo cáo có đến 47 trường hợp bệnh nhân lao vú được chẩn đoán xác
định và điều trị tại đây. Riêng thống kê của bác sĩ Thanh thì từ năm
2002 đến nay, ông đã và đang điều trị khoảng 500 bệnh nhân bị lao vú. Do
ảnh hưởng thẩm mỹ nên khi bị lao vú, nhiều chị em hoang mang, mất tự
tin. Đặc biệt, nếu bị ápxe tái diễn nhiều lần phải chọc thoát mủ dẫn lưu
hay gây tình trạng rò mủ ra da, một số trường hợp đường rò ngóc ngách
quá nhiều phải cắt lọc đường rò, đôi khi phải cắt bỏ một phần tuyến vú,
gây mất thẩm mỹ cho người bệnh.
Ngoài vấn đề thẩm mỹ, lao vú còn có thể dẫn đến nhiều tình huống nguy
hiểm khác. “Nếu lao vú để lâu không điều trị hoặc điều trị không đúng
cách có thể rò ngược trở vào lồng ngực, gây lao ở lao màng phổi, lao
phổi, thậm chí vi trùng lao vào đường máu và có thể gây lao màng não.
Một số kháng sinh thường dùng cũng ảnh hưởng đến vi trùng lao, việc điều
trị không tốt sẽ gây ra lao kháng thuốc, rất nguy hiểm. Do đó, phải
phát hiện sớm để kịp thời điều trị và điều trị đúng” - bác sĩ Thanh
khuyến cáo. Các tổn thương lành tính tại vú như viêm nhiễm lâu ngày, tái
diễn ápxe nhiều lần tại vú như lao vú cũng là một yếu tố có nguy cơ
phát triển ung thư vú (tuy rất ít).
Theo bác sĩ Thanh, khi phát hiện u vú, chị em nên đến một cơ sở khám có
chuyên khoa về tuyến vú như Bệnh viện Ung bướu, Bệnh viện Phụ sản... Nếu
tại đó chẩn đoán không phải ung thư mà viêm vú thì nên dè chừng lao
tuyến vú. Việc điều trị lao vú cũng như điều trị lao thông thường theo
chương trình chống lao quốc gia là tám tháng khỏi bệnh, tuy nhiên lao
ngoài phổi (trong đó có lao màng não, lao xương, lao vú…) thường phức
tạp, rất có thể bác sĩ phải điều trị từ chín tháng đến một năm tùy từng
trường hợp.
Khi khám và điều trị cho nhiều bệnh nhân bị lao vú, bác sĩ Thanh đều
khuyên họ không nên mặc áo ngực trong khi còn tổn thương ở vú, hoặc nếu
dùng nên mặc áo ngực thoáng, mát, kích cỡ vừa phải, không gây gò bó cho
vòng 1. Với những trường hợp vú bị ápxe nhiều và rò mủ thì nên để ngực
trần. Với nguyên nhân vi trùng lao xâm nhập qua tuyến vú như trên, bệnh
nhân có thể phòng, tránh bằng cách không mặc những loại áo ngực quá gò
bó, gây nóng bức và nên vệ sinh tay sạch sẽ trước khi chạm vào vòng 1.
Ngoài ra, nên tầm soát cơ chế lây từ gia đình, như nhà có người thân bị
lao phổi, những bệnh lao khác hoặc tầm soát từ chính bản thân có bị lao
hay không.
Ý kiến bạn đọc [ 0 ]
Ý kiến của bạn